Na jaren en jaren van studeren is het nu dan eindelijk zover: u gaat voor het eerst solliciteren bij een bedrijf, waar u fulltime aan de slag hoopt te gaan! Óf u heeft al enige jaren werkervaring en wilt graag van baan wisselen. Om wat voor reden u ook gaat solliciteren, een aantal handige tips en een goede leidraad is in iedere situatie iets dat goed van pas komt. Om ervoor te zorgen dat u een goede indruk achterlaat bij uw sollicitatie, geven wij u een aantal tips In plaats van direct op iedere vacature te reageren, raden wij u aan om uzelf eerst een aantal vragen te stellen alvorens u gaat solliciteren.
Voldoe ik aan de eisen die in de vacature gesteld worden?
Interesseert de aangeboden baan mij überhaupt wel iets?
Op wat voor tijden wil ik graag werken, of maakt het niet uit?
Waar ben ik goed in, en waar ben ik minder goed in?
Nadat u eerlijk antwoord heeft gegeven op deze vragen en nog steeds denkt dat deze baan u wel ligt, kunt u beginnen met schrijven van een sollicitatiebrief + cv (curriculum vitae).
In de meeste vacatures kunt u zien welke eisen gesteld worden aan de sollicitanten: opleiding, ervaring, cursussen etc. Daarnaast zijn ook de arbeidsvoorwaarden meestal in de vacature opgenomen. Deze eisen zijn de criteria waarop geselecteerd zal worden en daarom is het ook van belang dat u aan zoveel mogelijk van de voorwaarden voldoet. U bent niet meteen kansloos wanneer u niet geheel aan het gestelde profiel voldoet. In veel gevallen is er geen enkele sollicitant die voor de volle 100% aan alle gestelde eisen voldoet. In uw sollicitatiebrief vermeldt u niet alleen waarom u aan de eisen voldoet, ook vertelt u iets meer over uzelf. Dat is namelijk wat u onderscheidt van de andere kandidaten.
Wij raden u daarom aan om de volgende opbouw te gebruiken voor uw brief: Inleiding: wie ben ik en waarom schrijf ik deze brief. Verder is het ook handig om de datum en plaats van de vacature te vermelden. Motivatie: waarom ben ik geschikt voor deze baan? Hier kunt u bijvoorbeeld vertellen dat u ervaring heeft met het werk. Afsluiting: vergeet niet een passende slotzin te gebruiken die de werkgever wel eens zou kunnen activeren om u uit te nodigen voor een gesprek.
Wanneer uw motivatiebrief klaar is zorg er dan voor dat deze aan de volgende eisen voldoet:
1. Netjes uitgetypt, tenzij in de vacature om een schriftelijke brief wordt gevraagd.
2. De brief is niet langer dan een kantje van een A4.
3. De brief is zakelijk van toon: weinig kommagebruik en weinig moeilijke woorden.
4. Zorg ervoor dat uw brief geen enkele taal- of spelfout bevat.
5. Verder zorgt u ervoor dat het papier stralend wit is en er geen enkele vouw inzit.
6. Nette lay-out: voldoende marges en witregels. Bovendien een niet al te groot lettertype. Daarnaast is het aan te raden om de tekst uit te vullen.
7. Laat uw brief door iemand anders nalezen. Dit is meteen een controle op taal- en spelfouten, maar ook kan u toetsen of uw brief wel overtuigend genoeg is.
Uw CV voegt u als bijlage toe aan uw sollicitatiebrief. Hierop staan allerlei persoonlijke gegevens van u, zodat uw nieuwe werkgever in een oogopslag een beeld krijgt van wie u bent.
Uw CV is opgebouwd uit de volgende gegevens:
1. Persoonlijke gegevens: achternaam, voornaam, adres, postcode + woonplaats, geboortedatum, burgerlijke staat, telefoonnummer, mobiele telefoonnummer, e-mailadres.
2. Studies: welke studie op welke plaats en wanneer? Dit gebeurd in omgekeerde volgorde: dus eerst bijvoorbeeld HBO, daarna HAVO etc. Vermeldt ook de opleidingen die u eventueel niet succesvol heeft afgerond.
3. Ervaring: hier is ruimte om te vermelden of u al ervaring heeft op de arbeidsmarkt. Waar heeft u gewerkt, wanneer was dat en wat voor soort werk (stage, vakantiewerk etc.)
4. Vaardigheden: welke talen spreekt u, wat kunt u met een PC, heeft u een rijbewijs etc.
5. Hobby’s en interesse: hier is ruimte om iets meer over uzelf te vertellen. Wees gedetailleerd: als u van Formule 1 houdt, vermeldt dan bijvoorbeeld wie uw favoriete coureur/team is.
6. Referenties: wie waren uw vorige werkgevers? Zorg ervoor dat deze referenties iets positiefs over u te melden hebben, daarom is het verstandig om ze van te voren op de hoogte te stellen.
Ter voorbereiding is het nuttig om alvast nadere informatie in te winnen over het bedrijf waar u wilt werken. In een aantal gevallen wordt namelijk naar uw kennis over het bedrijf gevraagd. Een aantal manieren om deze informatie te vergaren zijn: internet, kennissenkring, neem vast een kijkje in het bedrijf, telefonisch contact met het bedrijf. Verder is het verstandig om uw sollicitatiebrief + cv uit het hoofd te leren. Veel werkgevers zullen deze namelijk bij de hand houden tijdens het gesprek.
Zorg dat u op tijd aanwezig bent. Mocht u toch te laat komen, meldt dit dan van te voren even. Als u bijvoorbeeld in de file staat, meldt dit dan even en dat u dus wat later zal komen. Zorg er verder voor dat u er verzorgd uitziet en kijk de werkgever altijd aan tijdens het gesprek. Deze dingen zijn niet al te moeilijk dankzij een goede voorbereiding.
Verder zijn er wel een aantal standaardvragen die u gesteld zal worden tijdens een sollicitatie. Zorg daarom dat u alvast een antwoord heeft bedacht op de volgende vragen:
1. Wie bent u? Vertel hier ongeveer de dingen die op uw CV vermeldt staan.
2. Waarom heeft u op deze vacature gereageerd?
3. Waarom bent u juist degene naar wie we op zoek zijn?
4. Wat zijn uw sterke en zwakke punten?
5. Hoe zie je jezelf over 5 tot 10 jaar?
Wees niet te negatief over uzelf, maar ook niet te positief. Kom zelfverzekerd over, maar niet te arrogant. Verder is het belangrijk dat u het gesprek maakt in plaats van afwacht op de vragen die gesteld worden. Als de werkgever klaar is met vragen stellen, is er meestal nog gelegenheid om zelf vragen te stellen. Maak hier gebruik van, hierdoor laat u uw interesse blijken, waardoor u sneller aangenomen zult worden.
Daarna nemen jullie afscheid van elkaar. Als alles goed is gegaan, wordt u aangenomen. Hierover zal het bedrijf binnenkort informatie verstrekken. Als u niets meer hoort, ga er dan na een tijdje achteraan, maar vaak betekent dit dat u helaas bent afgewezen.
Door de jaren heen hebben wij honderden sollicitaties gevoerd. Daaruit hebben wij een lijst gemaakt met de belangrijkste do's en dont's die je kan meenemen naar de volgende sollicitatie.
Do's
1. Let op lichaamstaal. Experimenteer niet op kledinggebied, noch in de klassieke , noch in de nonchalante richting. Probeer een verzorgde indruk te gegeven, waarbij u zich toch goed in het vel voelt. Draag zeker geen kleding die u speciaal voor de gelegenheid gekocht hebt en waarin u zich niet prettig voelt.
2. Staaf uw verhaal met harde, vacature- en functiegerichte argumenten. Probeer uw realisaties, studieresultaten of niet-professionele ervaring altijd te vertalen naar de sector of activiteit van uw werkgever in spe.
3. Bouw tijdens een gesprek altijd een goed oogcontact op met de interviewer. Wie de blik van zijn gesprekspartner voortdurend ontwijkt, geeft een indruk van grote onzekerheid.
4. Het is een pluspunt als u een minimum aan vakjargon beheerst, ook al wordt niet van een nieuwkomer verwacht dat hij een wandelende encyclopedie is die alle jaarverslagen en bedrijfsbrochures uit het hoofd heeft geblokt.
5. Houd bedrijven die reorganiseren in de gaten en bel de personeelsafdeling om te vragen of er vacatures aankomen. Dit geldt natuurlijk niet als de reorganisatie uitdraait op massaontslag of herplaatsingen.
6. Als u geen werk hebt, besteed dan tenminste 20 uur per week aan het solliciteren en oriënteren op de arbeidsmarkt. Zo houd u ook een zekere regelmaat vast die uw leven structuur geeft.
7. Maak bekend dat u op zoek bent naar een baan. Zet hiervoor dus ook uw netwerk in, ook bijvoorbeeld op sociale media.
8. Bel altijd voordat u een brief stuurt met de contactpersoon die genoemd wordt in een personeelsadvertentie; stel relevante vragen.
9. Begin uitgeslapen aan een interview of testprocedure. Een alerte en wakkere sollicitant is er twee waard. Kruip dus liefst de avond voor het bewuste selectiemoment tijdig onder de wol.
10. Staaf uw verhaal met harde, vacature- en functiegerichte argumenten. Probeer uw realisaties, studieresultaten of niet-professionele ervaring altijd te vertalen naar de sector of activiteit van uw werkgever in spe. Het is een pluspunt als u een minimum aan vakjargon beheerst, ook al wordt niet van een nieuwkomer verwacht dat hij een wandelende encyclopedie is die alle jaarverslagen en bedrijfsbrochures uit het hoofd heeft geblokt.
11. Stem uw argumentatie af op de informatie die u voortdurend van de interviewer ontvangt. Een sterke kandidaat is niet alleen een vlot prater, maar vooral een creatief luisteraar. Spits vooral uw oren als de interviewer over de onderneming en job praat.
12. Maak een sterkte-zwakteanalyse van jezelf; wees daarbij heel eerlijk, gebruik testuitslagen en de mening van anderen.
Dont's
1. Hang nooit de vuile was buiten. Wees vooral discreet over uw vorige/huidige werkgever(s), stagemeesters, opleiders, enz. Roddel tijdens het gesprek, zelfs over concurrenten van de potentiële werkgever, kan als een boemerang terug in uw gezicht belanden.
2. Te laat komen! Zorg ervoor dat u stipt op tijd bent. Calculeer eventuele files en treinvertragingen in. Maak van uw sollicitatie de hoofdactiviteit van de dag. Overlaad uw agenda niet met andere afspraken, kort voor of na het interview. Verwittig het selectiekantoor of het bedrijf wanneer u – ondanks uw ijzeren planning – toch ergens klem raakt.
3. Wees geen muurbloempje. Een ideaal sollicitatiegesprek is geen eenrichtingverkeer maar een interactieve dialoog. Van een sterke kandidaat wordt tijdens een interview feedback verwacht: gerichte vragen die zijn interesse, motivatie en intellectuele veerkracht illustreren. Vooral tijdens het kennismakingsgesprek tasten beide partijen elkaars wensen, mogelijkheden en voorwaarden af. Het volstaat niet om braafjes op elke vraag te antwoorden.
4. Wees geen boksbal van de interviewer. Een kandidaat heeft recht op een eigen mening. Recruters hebben meestal geen behoefte aan jaknikkers, die altijd akkoord gaan met elke stelling of opmerking. Uiteraard betekent dit niet dat u in een wilde Don Quichotte moet transformeren, die constant op de interviewer inhakt of elk argument met een tegenargument countert. Agressiviteit is uit den boze.
5. Bent u uitgenodigd voor een gesprek? Zorg er dan voor dat u dan zoveel mogelijk van het bedrijf komt te weten, zodat u hierover kunt praten en vragen kunt stellen. Wanneer deze voorbereiding niet is gedaan kan je het al snel vergeten.
6. Ga nooit aan de klaagmuur staan. Eventuele spanningen in een selectiegesprek mogen nooit van de sollicitant zelf komen. Persoonlijke, financiële of huishoudelijke problemen, - genre: mijn dochter is ziek, mijn partner is er van door kan je het best niet vermelden tijdens het gesprek.