Het zal voor jou misschien vanzelfsprekend lijken, maar dat is het niet voor iedereen. De referenten die je op je CV zet worden wel degelijk gecheckt door je toekomstige werkgever en zij kijken soms vreemd op van de resultaten.
In sommige gevallen blijkt de opgegeven referent de sollicitant helemaal niet te kennen. In andere gevallen zeggen de referenten iets in de trant van: “Heeft zij bij jullie gesolliciteerd?! Nee, nee. Ik kan haar absoluut niet aanraden.”
Er bestaan dus toch genoeg mensen die het idee van een referentie niet helemaal begrijpen. Voor de duidelijkheid: een referentie is niet het equivalent van de social media “like”. Je toekomstige werkgever neemt ook niet zomaar aan dat al je referenten achter je staan; hij of zij zal zeker contact op nemen met één of meer van de namen die je hebt opgegeven om op die wijze er achter te komen wat voor type werknemer jij bent.
Omdat wij niet willen dat je voor schut staat wanneer een werkgever de namen die jij hebt opgegeven benaderd, hebben we een lijst samengesteld van mensen waar je jezelf bij af moet vragen of je die wel als referentie wilt gebruiken.
1. Je hebt al jaren geen contact meer gehad met de persoon
Het is het beste om mensen te noemen die daadwerkelijk iets kunnen zeggen over de geweldige prestaties die je recentelijk hebt verricht, je up-to-date kennis van de industrie of je werkethiek – opdat een personeelsmanager zich niet af hoeft te vragen of je iets van je recente ervaringen verbergt. Daarnaast wil je trouwens toch ook niet iemand als referentie opgeven die jou - of het geweldige werk dat jij hebt verricht - niet meer herinnerd?
2. Je kent de persoon niet erg goed
Iemand die je maar vaag kent is niet veel beter dan iemand die je helemaal niet kent. Een persoon die jou maar vaag kent zal moeite hebben vragen over je te beantwoorden die enige diepgang hebben. Wanneer zijn of haar antwoorden oppervlakkig en vaag zijn zal je toekomstige werkgever zich wellicht afvragen waarom je geen referenten hebt die op intelligente wijze over jouw ervaringen en capaciteiten kunnen praten.
3. Je hebt nooit daadwerkelijk met de persoon gewerkt
Jouw referenten moeten in staat zijn te kunnen spreken over jouw professionele prestaties, de manier waarop je uitdagingen aangaat, je specifieke vaardigheden, enzovoort. Het maakt niet zoveel uit of het werk dat jullie samen gedaan hebben op vrijwillige basis was of dat het verbonden was aan een studenten- of buurtorganisatie. Zeker wanneer je net bent afgestudeerd, of wanneer je na een lange periode van verlof weer terugkeert naar het werkveld zijn deze contacten prima referenten. Tenzij er geen sprake was van echt werk – slechts feestjes en plezier – in jullie verleden samen, dan is dit wellicht niet de meest geschikte referent. Vooral niet eigenlijk, maar dat ligt voor de hand.
4. De persoon heeft een slechte reputatie
Dit is vooral erg belangrijk wanneer je solliciteert bij een bedrijf waar jouw referent al werkzaam is. Hoewel je misschien niet helemaal op de hoogte kunt zijn van iemands reputatie, kun je dit wel schatten door de manier waarop hij of zij over het werk praat. Wanneer dit vol bitternes, geklaag en met verhalen over confrontaties gepaard gaat dan kun je misschien beter nog eens nadenken of je deze persoon wel wilt gebruiken.
5. De persoon heeft je ontslagen
Eigenlijk zou dit niet uitgelegd moeten worden, maar er wordt weleens naar gevraagd: “hoe moet ik omgaan met het feit dat één van mijn referenten mij heeft ontslagen?” Op sommige momenten is het onvermijdelijk dat je potentiële nieuwe werkgever in gesprek raakt met een voormalige baas met wie je een slechte relatie had. Je hoeft dit echter niet op een zilveren schaal te presenteren door ze aan je CV toe te voegen. Er is geen universele regel dat je jouw meest recente – of zelfs iedere andere – werkgever als referent op moet geven. Het komt nu eenmaal voor dat een werkgever en werknemer op slechte voet uit elkaar gaan. Tenzij je met niemand uit de weg kan heb je waarschijnlijk wel een aantal andere voormalige werkgevers en collega’s die voor je kunnen pleiten.
Het samenstellen van een referentielijst is niet super ingewikkeld. Als hebt geïnvesteerd in het opbouwen van oprechte relaties, dan is het slechts een kwestie van de meest geschikte mensen in je netwerk vragen of zij bereid zijn je te steunen. Als ze hierin toestemmen, maak het dan gemakkelijk voor ze door ze zowel een kopie van de baanomschrijving te geven als jouw CV te geven. Vergeet niet de personen later te bedanken en ze een wederdienst te bewijzen wanneer mogelijk. Op die manier zullen zij bereid blijven jou te helpen wanneer nodig.
